Eén tegen eenzaamheid: hoe maak jij het verschil?

Ik herinner me dat ik een aantal jaren geleden tijdens ‘De week van de Eenzaamheid’ samen met een camera- en een geluidsman op de wekelijkse warenmarkt op zoek ging naar verhalen over eenzaamheid. Aan willekeurige bezoekers vroeg ik spontaan of zij iemand kenden die eenzaam was of dat zij mogelijk zelf eenzaam waren? Maar een beperkt aantal van de vele geïnterviewden beaamde dit. Het merendeel liet weten dit fenomeen niet te (her)kennen.

Ongetwijfeld speelden de camera en microfoon een grote rol in mogelijke bekentenissen. Ik loop ook niet met momenten uit mijn leven te koop waarin ik me in de steek gelaten of alleen voelde. Misschien zou ik deze specifieke momenten wel willen delen, maar net als veel anderen niet op maandagochtend met een microfoon onder de neus, ondertussen een pondje kaas afrekenend. Praten over eenzaamheid gebeurt sowieso weinig en helaas zien veel mensen het delen van deze gevoelens eerder als falen dan als kracht.

Wat is eenzaamheid?
Iedereen voelt zich weleens eenzaam of alleen. In veel gevallen verdwijnt dat eenzame gevoel vanzelf als je beter in je vel zit. Eenzaamheid is een probleem voor mensen die het langdurig voelen. Professor De Jong Gierveld hanteert de volgende definitie: ‘Eenzaamheid is het subjectief ervaren van een onplezierig of ontoelaatbaar gemis aan (kwaliteit van) bepaalde sociale relaties. Het kan zijn dat het aantal contacten dat men heeft met andere mensen geringer is dan men wenst. Het kan ook zijn dat de kwaliteit van de gerealiseerde relaties achterblijft bij de wensen.’

Eenzaamheid is voor iedereen anders
De een heeft nu eenmaal een groter sociaal netwerk nodig dan de ander. De een is nu eenmaal opener over zijn situatie dan de ander. Het is niet eenvoudig om signalen op te pakken. Een aantal mensen gaf tijdens de warenmarkt met zowel grote als kleine voorbeelden wél aan momenten van eenzaamheid te ervaren. Denk aan het ontbreken van iemand in de omgeving bij wie je met dagelijkse kleine of grote problemen terecht kunt, het missen van gezelligheid of mensen die volledig te vertrouwen zijn.

In 2020 is vastgesteld dat 47% van de Nederlandse volwassen bevolking eenzaam is. 36% voelt zich matig eenzaam en 11% is ernstig eenzaam (bron is www.volksgezondheid.info). In mijn regio (IJsselland) ligt dit cijfer ietsje lager, maar is toch verontrustend en ik verwacht dat de cijfers mogelijk dit jaar nog hoger uitvallen.

Bewustwording
Eenzaamheid zou niet mogen. De zorg erover leeft ook bij mijn gemeente Kampen (42% eenzaam, waarvan 8% ernstig). Zij vroegen mij om te helpen bij de ontwikkeling van een bewustwordingscampagne met het doel eenzaamheid in de gemeente structureel te verminderen. Uiteraard werk ik graag mee aan deze doelstelling, onder andere met de inventarisatie van (innovatieve) ideeën die bewustwording én bestrijding van eenzaamheid opleveren om ze daarna uit te voeren.

Wat is jouw verhaal?
Om te beginnen ben ik benieuwd welke vormen van eenzaamheid jij kent en/of zelf meegemaakt hebt. Misschien voel jij je nog steeds eenzaam? Of ken jij iemand in je omgeving die eenzaam is? Geloof jij in de kracht van kwetsbaarheid? Durf jij open te zijn over jouw momenten van eenzaamheid en herken jij de signalen in je omgeving? Maak jij het verschil? Ik ben benieuwd naar jouw verhaal. Laat je het me weten?